جوان، آزادى، اشتغال و ازدواج
یداللّه کوثرى
سخنى صمیمانه
«جوانى» بهار لبریز از زیبایى و هیجان و نشاط است که پس از نوروز «نوجوانى» فرا مىرسد و نوجوانى، مرز ناپیداى کودکى و جوانى و آغاز فراز و نشیبهاى روحى، جسمى، تحصیلى، اجتماعى و فرهنگى خواهد بود. نیازها و دغدغههاى روحى ـ روانى در این دوران، ضرورتى فراوان پیدا مىکند.
دوران جوانى فصلى پرشکوه و باطراوت، همراه با سرزندگى و امید و شادمانى است. در این فصل از حیات، آراستگى، شیکپوشى، گفتگوهاى پرخاطره، مسافرتهاى لذّتبخش و هیجانهاى فراوان به چشم مىخورد. در کنار صفاتى این چنین، پاکى فطرت به همراه حقجویى، خداخواهى، کمالیابى، عرفان و پرهیزکارى، چونان کیمیایى تأثیرگذار، سرعتى بسیار به رشد و شکوفایى انسان مىبخشد.
نظر به پختگى هیجانى و ویژگىهاى آرمانى جوان، از جمله برجستهترین دغدغههاى ذهنى و فکرى در این دوره، موضوعاتى همچون، آزادى، اشتغال و ازدواج، بیشتر از هر چیز، ذهن جستجوگر جوان را به خود مشغول ساخته است.
سپیده آرزوها
آزادى (= امنیت)، اشتغال (= رفاه)، ازدواج (= خوشبختى) واژههایى زرّین و زیبا هستند که هالهاى از جاذبه، شیفتگى و شوق، اطراف هر یک موج مىزند. با شروع نوجوانى و جوانى ـ که ورود جدّى ما به جامعه است ـ تصور آرمانى از یکایک این کلمات در آیینه ذهنمان ایجاد مىشود، به گونهاى که «مدینه فاضله»، از تمام خوبىها و خوشىها با دستیابى به چنین آرزوهایى در خود مىیابیم و به خاطر همین، تمام همّت خویش را در راه به دست آوردن این آرمانها به کار مىگیریم.
۱ . جوان و آزادى
در این میان، «آزادى» واژهاى است که افزون بر جلوههاى فکرى، فرهنگى و سیاسى، از نوعى قداست نیز بهرهمند است و دلرباترین چهره حقوقى و انسانى را به خود گرفته است.(۱) تمامى ملّتها با همه فرهنگ و آداب و رسومشان، از آن سخن مىگویند و علاوه بر بینالمللى بودن آن، سابقهاى هزاران ساله و همزاد با میلاد نخستین انسان در عرصه هستى دارد.
پیامبران آزادى
قرآن کریم یکى از فلسفههاى بعثت انبیا را آزادى انسانها از قید اسارتها مىداند.(۲) پیامبران و پیشوایان الهى نیز هماره بر جایگاه و ارزش آزادى در زندگى فردى و اجتماعى بشر تأکید کردهاند. در دوره معاصر نیز آزادى، ارزش و جایگاه ویژهاى دارد؛ هر کس، خود را آزاد و طرفدار آزادى مىداند و مىنمایاند و بدان افتخار مىکند.
انواع تفسیرها براى آزادى
آزادى مفهومى است که هر کس از آن برداشت خاصى دارد. البته همگى در مجموع، به دو دسته کلى قابل تقسیم است: عامیانه و عالمانه.
مقصود از برداشت عامیانه از آزادى این است که هر کس، هر کارى را که مایل بود انجام دهد ؛ کسى را با کسى کارى نباشد و یا کسى نتواند در کار دیگرى دخالت کند. بدیهى است که اگر چنین برداشتى صورت اجرا و عمل در جامعه بگیرد، هرج و مرج و آشفتگى بر جامعه غلبه کرده، حیات جمعى را به خطر مىافکند.
برداشت عالمانه و حقیقى از آزادى این است که آدمى در حدود قانون، آنچه را که مىخواهد، انجام دهد و به هیچ وجه، محکوم خواست و اراده شخصى دیگر یا تابع اراده اشخاص خودسر و غیر پاسخگو (به قانون و شهروندان و نهادهاى منتخب آنان) نباشد. این چنین آزادىاى، حاصل روشنبینى و تفکر صحیح است. در سایه آن، ایمنى از اجبار و تجاوز و امکان تجلّى شخصیت، حفظِ خود و محیط، تکامل و تعامل آدمى پدید مىآید.
به اعتقاد استاد شهید مطهرى، پایه و اساس ضرورت و مشروعیّتِ آزادى، استعداد تکامل و تعالى انسان است که به وسیله آفریدگار در وجود وى نهاده شده است.(۳)
آزادى، گوهرى با ارزش و بسیار گرانبها براى انسان است. انسانهایى که بهرهاى از انسانیت و شرافت بردهاند، حاضرند با شکم گرسنه و تن برهنه و در سختترین شرایط زندگى کنند ولى در اسارت نباشند، آزاد باشند، و آزاد زندگى کنند.
آزادى، راه رسیدن به حق و عدل است. کسى که به این مسیر نیاید، آزاد نیست، و به آزادى نمىرسد. مطمئنا به آزادى، جز از راه مجاهده براى عدالت نمىتوان رسید؛ چرا که آزادى در همه ابعاد آن باید بر آگاهى استوار باشد و این آگاهى است که نهال آزادى را تنومند و پربار مىسازد و از آن در مقابل آسیبها محافظت مىنماید.(۴)
حضرت على(ع) در ضمن وصیتنامه خود به فرزند بزرگوارش امام حسن مجتبى(ع) مىفرماید: «بنده غیر از خودت (دیگرى) مباش، در حالى که خداوند، تو را آزاد قرار داده است».(۵)
پس سپاس، آن خداوندى را که انسان را آزاد آفرید و ایمان مبتنى بر آزادى(۶) را خواهان شد.
۲ . جوان و اشتغال
بدون شک، نیاز جوان به شغل، یک نیاز ضرورى است و همواره در کنار سایر نیازهاى او (نظیر ازدواج، تحصیلات، و مسکن) مطرح بوده است. مىدانیم نیروى انسانى به عنوان مهمترین منبع تولید به حساب مىآید؛ از این رو بهبود اشتغال، به معناى رونق چرخه تولید و کسب درآمد، بیشتر است، و افزایش سطح درآمد، زمینه ارتقاى رفاه و آسایش مىشود.(۷)
اشتغال عاملى است که به طور آشکار بر زندگى، میزان رفاه عمومى و سطح رضایت افراد از زندگى، اثر مىگذارد. از این رو ایجاد فرصتهاى شغلى، بسیار مهم خواهد بود. داشتن شغل و حرفه به عنوان منبع درآمد و بىکارى یا نداشتن شغل به منزله محرومیت از درآمد به شمار مىآید.
نظرات شما عزیزان:
برچسب ها :